Waloryzacja cen w budownictwie

Od dłuższego czasu na rynku obserwowane są stałe i dynamiczne wzrosty cen szerokiej gamy materiałów budowlanych. Na światowych giełdach stali, ceny notują historyczne rekordy, a w skali miesiąca potrafią one rosnąć nawet o kilka-kilkanaście procent. To sprawia, że w okresie pomiędzy podpisaniem umowy, a rozpoczęciem prac, fluktuacje cen nierzadko prowadzą do nieopłacalności realizacji kontraktu.

Wzrost cen materiałów budowlanych ma charakter trudny do przewidzenia i nie wynika on ze złej woli wykonawcy. Prognozy wielu analityków wskazują na perspektywę dalszych wzrostów cen, co z kolei wymusza zabezpieczenie interesów wszystkich stron procesu inwestycyjnego. Mając na względzie rynkowe realia, niezmiernie ważne jest, aby w umowie strony zawarły postanowienia dotyczące ewentualnej waloryzacji wartości kontraktu.

Z tej strony dowiesz się o:

Czym jest waloryzacja kontraktów budowlanych?

Waloryzacja kontraktów budowlanych to mechanizm, który pozwala uwzględnić ewentualne zmiany cen materiałów budowlanych, wpływających na ostateczny koszt całej inwestycji. Może on przyjąć formę zapisów umownych, które automatycznie zmieniają wysokość wynagrodzenia wykonawcy w przypadku określonej zmiany cen materiałów lub usług.

Najczęściej spotykana jest jednak sytuacja, w której strony umowy dopuszczają możliwość renegocjowania warunków kontaktu z uwagi na zmiany cen materiałów lub usług budowlanych, w oparciu o koszty faktycznie poniesione przez wykonawcę. Następnie wskutek weryfikacji i oceny inwestora, strony uzgadniają poziom waloryzacji kontraktu.

Polubowny sposób rozwiązywania tego typu sporów powoduje, że inwestycje mogą być dokończone bez zbędnej zwłoki, która jest nieunikniona w przypadku rozwiązywania konfliktu na drodze postępowania sądowego. Nie oznacza to jednak, że waloryzacja jest mechanizmem powszechnie stosowanym, szczególnie gdy nie została ona uwzględniona w podpisywanej umowie.

Czy zapisy dotyczące waloryzacji są istotne?

Mając na uwadze nieprzewidywalność kształtowania się cen materiałów budowlanych na światowych rynkach, zapisy dotyczące waloryzacji kontraktów budowlanych mają niezwykle istotny charakter. Zabezpieczają one, zarówno interes wykonawcy (opłacalność zlecenia), jak i inwestora (terminowe zakończenie inwestycji).

Postanowienia dotyczące waloryzacji kontraktów budowlanych nie muszą oznaczać przeniesienia całego ryzyka wyłącznie na inwestora. W wielu przypadkach także wykonawca musi ponieść część ryzyka wynikającego ze wzrostu cen materiałów, co oczywiście powinno znaleźć swoje odzwierciedlenie w pierwotnej wycenie danego zlecenia.

Formułując zapisy dotyczące waloryzacji należy więc znaleźć odpowiedni balans pomiędzy interesami wszystkich stron. W takich przypadkach niezwykle istotne może okazać się doświadczenie naszej Kancelarii, zarówno na etapie przygotowania i opiniowania umów oraz w trakcie procesów negocjacyjnych.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że od 2021 roku Prawo Zamówień Publicznych nakłada wymóg stosowania zapisów waloryzacyjnych w przypadku umów, których okres realizacji przekracza 12 miesięcy. W przypadku kontraktów budowlanych realizowanych na rzecz inwestorów prywatnych i w przypadku umów o krótszym czasie realizacji, takie postanowienia mają charakter fakultatywny.

Co zrobić w przypadku braku porozumienia z inwestorem?

W przypadku kontraktów zawartych w przeszłości, nierzadko zapisy waloryzacyjne nie były stosowane. Z upływem czasu ich brak może być coraz bardziej dotkliwy dla wykonawcy i skutkować koniecznością podjęcia rozmów z inwestorem. W wielu przypadkach tego typu negocjacje znajdują swoje polubowne rozwiązanie, ale nierzadko stanowisko inwestora uniemożliwia dojście do porozumienia.

Nasza Kancelaria uczestniczy w negocjacjach z inwestorami i pomaga Klientom w uzyskaniu korzystnych rozwiązań. W przypadku konieczności rozwiązania sprawy przed Sądem Powszechnym, reprezentujemy Klientów i służymy fachowym wsparciem na każdym etapie sporu.